Đó là đánh giá của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị Tổng kết năm 2020 và triển khai kế hoạch năm 2021 ngành Tài chính vừa được tổ chức ngày 08/01. Tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc biểu dương, đánh giá cao những nỗ lực vượt qua khó khăn của ngành Tài chính, qua đó hoàn thành xuất sắc, toàn diện nhiệm vụ trong nhiệm kỳ vừa qua, đặc biệt là năm 2020 - một năm đầy khó khăn thách thức.
Góp phần đảm bảo mục tiêu “kép” của Chính phủ
Thủ tướng đánh giá cao sự tham mưu của ngành với nhiều chính sách khắc phục thiên tai, dịch bệnh, ổn định đời sống nhân dân. Kịp thời triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người nộp thuế, điều hành chính sách tài khóa chủ động, tích cực, cải cách hành chính hiệu quả. Bộ Tài chính là cơ quan đầu mối chủ động phối hợp với các ngành làm tốt chính sách công cụ tài chính, tài khóa ở tầm vĩ mô, cùng với Chính phủ thực hiện tốt “nhiệm vụ kép” vừa phòng, chống dịch bệnh, vừa phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội. Điểm sáng trong công tác điều hành chi NSNN năm nay là tỷ lệ giải ngân cao hơn năm trước, thực hiện đến ngày 31/12/2020 đạt khoảng 82,8% dự toán (cùng kỳ năm 2019 đạt 62,9% kế hoạch); phấn đấu đến hết thời điểm khóa sổ kế toán năm 2020 (ngày 31/01/2021) đạt 92%-93% dự toán. Nhờ đó, chi đầu tư phát triển năm 2020 đạt trên 29% tổng chi NSNN.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Ảnh: MT
“Hôm nay, chúng ta vui mừng là Việt Nam đã thực hiện tốt đẹp mục tiêu “kép”, vừa kiểm soát tốt dịch, vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế. Tổng sản phẩm trong nước (GDP) trong quý IV/2020 tăng gần 4,5%, GDP năm 2020 ước tăng 2,91%, Việt Nam đã trở thành một trong những nước tăng trưởng cao nhất thế giới. Trong phạm vi quốc gia, kinh tế vĩ mô được ổn định, lạm phát kiểm soát ở mức thấp, đặc biệt thu NSNN vượt xa số báo cáo Quốc hội. Nợ công duy trì ở mức 55,8% GDP, tạo không gian tài khoá cần thiết hỗ trợ nền kinh tế. Nợ công đầu nhiệm kỳ trên 64,5%, giờ còn 55,8% là một sự cố gắng rất lớn của các đồng chí” Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao công tác thu NSNN, kiểm soát lạm phát, quản lý nợ công của Bộ Tài chính.
Tại Hội nghị, Thủ tướng cho biết, trong năm qua, đời sống nhân dân được đảm bảo, cải thiện trong bối cảnh dịch bệnh, tỷ lệ nghèo giảm dưới 3%. Tỷ lệ nông thôn mới vượt xa chỉ tiêu đề ra, trên 62% số xã. Năm 2020 là năm đầy thử thách đối với Việt Nam khi dịch chồng dịch, lũ chồng lũ nhưng Ngân sách nhà nước chi cho an sinh xã hội lên tới 51%, cao nhất trong các nước ASEAN; chi cho giáo dục lên đến 2%/tổng chi, đây là mức chi cao, có ý nghĩa đối với nền tài chính nước ta.
Trong năm 2020, Bộ Tài chính điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt, nỗ lực thu đúng, thu đủ, đồng thời kiểm soát chặt chẽ chi NSNN; Chủ động xây dựng phương án điều hành NSNN theo các kịch bản tăng trưởng kinh tế ứng phó tác động của đại dịch Covid-19, với các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thành cao nhất nhiệm vụ NSNN được giao, bảo đảm bảo cân đối ngân sách các cấp, kiểm soát bội chi NSNN trong phạm vi Quốc hội cho phép. Cụ thể, thu NSNN cả năm đạt trên 1.507 nghìn tỷ đồng, bằng 98% dự toán điều chỉnh (1.538 nghìn tỷ đồng, bao gồm 1.512,3 nghìn tỷ đồng dự toán thu Quốc hội quyết định đầu năm và 26,67 nghìn tỷ đồng dự toán thu bổ sung theo Nghị quyết số 128/2020/QH14 ngày 12/11/2020 của Quốc hội), tăng gần184 nghìn tỷ đồng so với đánh giá báo cáo Quốc hội.
Trong bối cảnh thu ngân sách giảm, cân đối ngân sách các cấp khó khăn, song nhờ chủ động trong điều hành và vận dụng hiệu quả nhiều giải pháp quản lý chi NSNN, nên ngành Tài chính vẫn đảm bảo nguồn lực trên 18 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng, chống dịch, hỗ trợ người dân vượt qua tác động của đại dịch Covid-19, hỗ trợ địa phương trên 12 nghìn tỷ đồng và trên 37 nghìn tấn gạo để phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh; đồng thời, thực hiện tiết kiệm triệt để chi thường xuyên, dành nguồn ưu tiên cho đầu tư phát triển để vực dậy nền kinh tế và chi trả nợ đúng hạn, nâng cao hệ số tín nhiệm quốc gia.
Trong điều kiện khó khăn, thu ngân sách không đạt dự toán, để đảm bảo nhiệm vụ chi Quốc hội đã cho phép tăng bội chi NSNN, đáng mừng là kết quả tăng bội chi cả năm chỉ khoảng 14 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 10,5% mức Quốc hội cho phép. Tỷ lệ bội chi NSTW so GDP ước thực hiện dưới 4% theo đúng Nghị quyết số 07-NQ/TW của Bộ Chính trị. Tăng cường quản lý, giám sát, kiểm soát bội chi và vay nợ của ngân sách địa phương; đồng thời, siết chặt quản lý vay và bảo lãnh Chính phủ. Công tác huy động vốn đạt kết quả khả quan, kỳ hạn trái phiếu Chính phủ ngày càng dài hơn (năm 2020 là 13,94 năm, tăng 0,5 năm so với năm 2019), lãi suất ngày càng hạ (năm 2020 bình quân là 2,86%/năm, năm 2019 là 4,51%/năm). Đến cuối năm 2020, dư nợ công khoảng 55,8%GDP, nợ Chính phủ dưới 49,6%GDP.
Thị trường tài chính, dịch vụ tài chính ngày càng phát triển theo các nguyên tắc thị trường, phù hợp với các cam kết hội nhập quốc tế; tạo nhiều kênh dẫn vốn quan trọng cho nền kinh tế. Quy mô thị trường chứng khoán ngày càng lớn, hiện đại hơn, chuyên nghiệp hơn. Đến hết ngày 31/12/2020, chỉ số VN Index đạt trên 1.103 điểm, tăng 14,9% so với năm 2019; quy mô thị trường đạt khoảng 87,7% GDP, tăng 20,8% so cuối năm 2019.
Tài sản công được tăng cường quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng; điều tiết tốt thị trường, giá cả và lạm phát được kiểm soát; Công tác cải cách hành chính, xây dựng chính phủ điện tử và bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả đạt được nhiều tiến bộ để tạo thuận lợi, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Bộ Tài chính đã tinh giản bộ máy hiệu quả (nhất là ngành Thuế) cắt giảm được 4,3 nghìn đầu mối và giảm được 8,7% biên chế công chức so năm 2015, trong khi vẫn đảm bảo điều hành hiệu quả, thông suốt các hoạt động nghiệp vụ của ngành.
Các công tác thanh tra, kiểm tra tài chính - ngân sách được tăng cường; hoạt động hợp tác quốc tế và tài chính đối ngoại; đào tạo, bồi dưỡng; đơn vị sự nghiệp công lập từng bước được đổi mới góp phần quan trọng vào kết quả của ngành Tài chính năm qua.
“Riêng Hội nghị với ASEAN đã có 84 doanh nghiệp được ký kết cho thấy sự tín nhiệm của cộng đồng với Việt Nam ngày càng tăng. Theo báo cáo Thương hiệu Quốc gia năm 2020 (Nation Brands 2020) của hãng định giá thương hiệu của Anh nhận định giá trị thương hiệu quốc gia của Việt Nam đã tăng 29% so với năm ngoái, lên tới 319 tỷ USD. Nhờ đó Việt Nam đã tăng hạng 9 bậc lên vị trí thứ 33 trong Top 100 thương hiệu quốc gia giá trị nhất thế giới. Chưa bao giờ một nhiệm kỳ có tới 4, 5 FTA thế hệ mới được ký kết. Trong các FTA đó, ngành Tài chính đóng góp rất lớn trong đàm phán cắt giảm thuế, thoả thuận… Thay mặt Đảng, Nhà nước, tôi xin biểu dương và chúc mừng các đồng chí đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình”. – Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.
Năm 2021, phấn đấu thu NSNN vượt 3% so với dự toán
Năm 2021 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử Quốc hội khóa XV, bầu cử Hội đồng nhân dân các cấp. Đây cũng là năm đầu thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm (2021 - 2030) và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2021 - 2025) theo các kết luận, nghị quyết của Đảng, Quốc hội.
Với những ý nghĩa quan trọng như vậy, thông qua Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Tài chính cần xác định rõ mục tiêu, cũng như nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước sẽ triển khai trong năm 2021 và các năm tiếp theo.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng tiếp thu ý kiến chỉ đạo của
Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: MT
Riêng năm 2021, Thủ tướng đề nghị ngành Tài chính cần dựa vào sản xuất, khơi dậy và giải phóng nhiều nguồn lực của đất nước, cần tập trung thực hiện tốt 9 nhiệm vụ như: (1) Căn cứ Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán NSNN năm 2021, Nghị quyết số 01/NQ-CP và số 02/NQ-CP của Chính phủ, bám sát phương châm hành động của Chính phủ, đề nghị các đồng chí triển khai thực hiện ngay kế hoạch, chương trình hành động và chỉ đạo thực hiện quyết liệt ngay từ ngày đầu, tháng đầu, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, cơ quan chức năng ở trung ương, nhất là Ngân hàng Nhà nước điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt nhằm điều tiết vĩ mô, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát; (2) Tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, hoàn thành tất cả các đề án, văn bản pháp quy được giao theo Chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật năm 2021 của Chính phủ; tập trung quán triệt những nội dung yêu cầu của Văn kiện Nghị quyết Đại hội đảng XIII để thực hiện rà soát sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật, các cơ chế chính sách thuộc lĩnh vực tài chính – NSNN để đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật, khơi thông các nguồn lực cho phát triển, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng, thuận lợi; (3) Tập trung làm tốt công tác quản lý thu NSNN, đảm bảo thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh; tăng cường công tác chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế, buôn lậu, gian lận thương mại,...; giảm nợ đọng thuế năm 2021 xuống dưới 5% tổng thu NSNN; phấn đấu tăng thu NSNN tối thiểu 3% so dự toán theo Nghị quyết Chính phủ, tỷ lệ động viên vào NSNN đạt 15,5%GDP; (4) Tổ chức điều hành chi NSNN năm 2021 theo dự toán, chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả. Đảm bảo nguồn thực hiện các nhiệm vụ chi đã được Quốc hội quyết định, trong đó đảm bảo tỷ trọng chi đầu tư phát triển khoảng 28,3%, tỷ trọng chi thường xuyên khoảng 61,5% tổng chi NSNN, kiểm soát bội chi NSNN trong phạm vi 4%GDP và phấn đấu thấp hơn, qua đó giảm nợ công, cải thiện dư địa chính sách tài khóa, tăng cường sức chống chịu của nền tài chính quốc gia; (5) Tăng cường quản lý giá, thị trường, kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; thực hiện tốt các giải pháp đảm bảo cung cầu hàng hóa thiết yếu, ổn định giá cả, thị trường; phối hợp chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác, kiểm soát lạm phát trong phạm vi mục tiêu Quốc hội quyết định (CPI tăng 4%); (6) Đẩy mạnh phát triển đồng bộ và nâng cao chất lượng thị trường tài chính, chứng khoán, bảo hiểm, các sản phẩm bảo hiểm, mở rộng các kênh phân phối bảo hiểm mới, tăng cường kết nối sản phẩm bảo hiểm với các dịch vụ tài chính khác, ngang tầm khu vực và quốc tế, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; (7) Đẩy mạnh việc thực hiện tái cấu trúc, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp, tăng cường quản lý tài chính, nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước. Tiếp tục thu hẹp ngành, lĩnh vực kinh doanh mà Nhà nước nắm giữ 100% vốn, mở rộng ngành, lĩnh vực thực hiện cổ phần hóa; (8) Xây dựng bộ máy tinh gọn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Đẩy mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa, cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, xây dựng Chính phủ điện tử phục vụ người dân, doanh nghiệp; (9) Tiếp tục chủ động hội nhập tài chính quốc tế, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại. Theo dõi, đánh giá tác động thực thi các FTA và căng thẳng chính trị, thương mại giữa các nước lớn, để có giải pháp ứng phó kịp thời, phù hợp. Tích cực tham gia các hoạt động hợp tác tài chính khu vực ASEAN, APEC, G20...
“Trên tinh thần đó, Nhiệm vụ đặt ra đối với ngành Tài chính của chúng ta là rất nặng nề, tôi mong muốn các đồng chí phải là người đi đầu thực hiện phương châm mà Chính phủ đề ra cho năm 2021 là “Đoàn kết, kỷ cương, đổi mới sáng tạo, quyết liệt hành động, khát vọng phát triển”, với những nỗ lực cao nhất, quyết tâm cao nhất. Mặc dù khó khăn thách thức còn nhiều, nhưng tôi tin tưởng rằng với sự quyết tâm, nỗ lực của toàn thể Lãnh đạo, công chức, viên chức, ngành Tài chính tiếp tục vượt qua khó khăn, thác thức và hoàn thành xuất sắc các mục tiêu, nhiệm vụ tài chính - NSNN, góp phần vào hoàn thành kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021 của cả nước, tạo điều kiện thuận lợi để triển khai tốt hơn Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025 và Chiến lược 10 năm 2021 - 2030 theo Nghị quyết Đại hội đảng lần thứ XIII” - Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc kỳ vọng.
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, thay mặt Ban Cán sự Đảng bộ Tài chính, Lãnh đạo Bộ Tài chính và hơn 66.000 CCVC ngành Tài chính Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng trân trọng cảm ơn sự đánh giá rất cao của Thủ tướng, cảm ơn các Bộ, ngành, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước đã hỗ trợ ngành Tài chính hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ tài chính - NSNN của năm 2020.
Đối với nhiệm vụ năm 2021, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng hứa với Thủ tướng: Ngành Tài chính tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, cùng nhau chung sức đồng lòng, phối hợp tốt với các Bộ, ngành nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn thách thức, quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tài chính NSNN năm 2021 mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó; phấn đấu thu NSNN vượt 3% so với dự toán pháp lệnh mà Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc vừa giao tại Hội nghị.
Kim Chung
