Ngày 22/5, Chính phủ ban hành Nghị định số 111/2025/NĐ-CP (Nghị định 111) sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Nghị 111 sửa đổi, bố sung nội dung về thẩm quyền ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước; hoàn thiện các quy định về giá dịch vụ sự nghiệp công, quyền tự chủ tài chính và cơ chế trích lập các quỹ.

Ảnh minh họa, nguồn: Internet
Phân định rõ trách nhiệm ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước
Nghị định 111 sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 4 Nghị định số 60/2021/NĐ-CP về thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành danh mục chi tiết dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước.
Theo quy định mới, các bộ, cơ quan trung ương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan có liên quan trình Thủ tướng Chính phủ quyết định sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước theo các nhóm dịch vụ thuộc các ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý. Các bộ, cơ quan trung ương ban hành danh mục dịch vụ chi tiết làm cơ sở đấu thầu, đặt hàng và giao nhiệm vụ (nếu cần thiết).
Đối với cấp tỉnh, ngoài các danh mục dịch vụ sự nghiệp công ban hành theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định này, cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước theo phân cấp thuộc phạm vi quản lý và phù hợp với khả năng ngân sách của địa phương đã được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua. Danh mục này cũng phải gửi Bộ Tài chính và các bộ quản lý ngành, lĩnh vực để giám sát trong quá trình thực hiện.
Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ danh mục dịch vụ sự nghiệp công chung của ngành, lĩnh vực đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành hoặc danh mục chi tiết của các bộ quản lý ngành ban hành quyết định hoặc phân cấp cho cơ quan trực thuộc lựa chọn đơn vị sự nghiệp công cung ứng dịch vụ sự nghiệp công theo hình thức phù hợp (giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu).
Thống nhất nguyên tắc xác định giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước
Nghị định số 111/2025/NĐ-CP cũng sửa đổi khoản 1, 2 Điều 5 Nghị định số 60/2021/NĐ-CP quy định về giá, phí dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước.
Theo quy định mới, giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước được xác định theo quy định của pháp luật về giá, định mức kinh tế - kỹ thuật, định mức chi phí (nếu có) và lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước.
Chi phí tiền lương trong giá dịch vụ sự nghiệp công tính theo mức lương cơ sở, hệ số tiền lương ngạch, bậc, chức vụ, các khoản đóng góp theo tiền lương và các khoản phụ cấp lương theo chế độ quy định đối với đơn vị sự nghiệp công hoặc tính theo mức lương theo vị trí việc làm, chức danh, chức vụ và các khoản đóng góp theo tiền lương theo quy định; định mức lao động do các bộ, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân câp tỉnh ban hành theo thẩm quyền;
Chi phí khấu hao tài sản cố định được trích theo quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công và lộ trình kết cấu chi phí khấu hao vào giá dịch vụ sự nghiệp công do cấp có thẩm quyền quy định.
Trường hợp chưa ban hành định mức, giá dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước được xác định theo quy định của pháp luật về giá.
Đơn vị sự nghiệp công được tự quyết giá dịch vụ sự nghiệp công không sử dụng ngân sách nhà nước
Theo quy định tại Nghị định số 111/2025/NĐ-CP, đơn vị sự nghiệp công được tự chủ sử dụng tài sản và các nguồn lực ở đơn vị để cung cấp dịch vụ sự nghiệp công không sử dụng ngân sách nhà nước, phù hợp với lĩnh vực chuyên môn được cấp có thẩm quyền giao theo nguyên tắc đúng quy định của pháp luật; được quyết định giá dịch vụ theo cơ chế thị trường, bảo đảm bù đắp chi phí và có tích lũy hợp lý.
Trường hợp dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá thì thực hiện theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về mức giá cụ thể, giá tối đa, giá tối thiểu hoặc khung giá.
Nghị định số 111/2025/NĐ-CP bổ sung quy định: Trường hợp phát sinh chi phí chung đối với các đơn vị sự nghiệp công lập có nhiều hoạt động (cung cấp dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước và dịch vụ sự nghiệp công không sử dụng ngân sách nhà nước) không thể tách riêng chi phí, đơn vị thực hiện phân bổ chi phí theo từng hoạt động theo tiêu thức phù hợp như doanh thu, chi phí, số lượng, khối lượng, thời gian và các tiêu thức khác phù hợp với ngành, lĩnh vực và quy định của pháp luật liên quan. Đối với việc phân bổ chi phí khấu hao tài sản cố định thực hiện theo quy định của Bộ Tài chính về chế độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định.
Tỷ lệ trích lập Quỹ khen thưởng, Quỹ phúc lợi tùy theo mức độ tự chủ
Đối với đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm một phần chi thường xuyên (đơn vị nhóm 3), Nghị định số 111/2025/NĐ-CP quy định, trong thời gian Chính phủ chưa ban hành chế độ tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW, mức trích lập Quỹ bổ sung thu nhập tối đa không quá 2 lần quỹ tiền lương ngạch, bậc, chức vụ và các khoản phụ cấp lương do Nhà nước quy định và tiền lương theo hợp đồng lao động (nếu có).
Về trích lập Quỹ khen thưởng và Quỹ phúc lợi, Nghị định số 111/2025/NĐ-CP quy định rõ:
Đơn vị tự bảo đảm từ 70% đến dưới 100% chi thường xuyên: Trích lập tối đa không quá 2,5 tháng tiền lương và thu nhập tăng thêm bình quân thực hiện trong năm của đơn vị;
Đơn vị tự bảo đảm từ 30% đến dưới 70% chi thường xuyên: Trích lập tối đa không quá 2 tháng tiền lương và thu nhập tăng thêm bình quân thực hiện trong năm của đơn vị;
Đơn vị tự bảo đảm từ 10% đến dưới 30% chi thường xuyên: Trích lập tối đa không quá 1,5 tháng tiền lương và thu nhập tăng thêm bình quân thực hiện trong năm của đơn vị.
Ngoài ra, Nghị định số 111/2025/NĐ-CP cũng sửa đổi quy định về chi thường xuyên giao tự chủ; phân phối kết quả tài chính trong năm; huy động vốn và vay vốn tín dụng; tự chủ trong hoạt động liên doanh, liên kết... của đơn vị sự nghiệp công lập.
Bộ Tài chính chủ động rà soát, đề xuất tháo gỡ khó khăn, vướng mắc Trước đó, triển khai thực hiện các Nghị quyết của Trung ương về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập; cải cách chính sách tiền lươgn với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp (Nghị quyết 19-NQ/TW, Nghị quyết 27-NQ/TW), Bộ Tài chính đã chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan trình Chính phủ ban hành Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập, trong đó thể chế hóa các quan điểm chỉ đạo và mục tiêu nêu tại các Nghị quyết nêu trên. Tuy vậy, do tác động nghiêm trọng của dịch Covid-19 đến tình hình kinh tế xã hội, nguồn thu của nhiều đơn vị sự nghiệp công lập, đặc biệt là đối với lĩnh vực y tế, đào tạo, giáo dục nghề nghiệp bị giảm mạnh, ảnh hưởng đến việc đánh giá tình hình thực hiện phương án tự chủ của giai đoạn trước và xác định mức độ tự chủ của các đơn vị trong thời kỳ ổn định tiếp theo. Bên cạnh đó, ngày 13/11/2021, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 34/2021/QH15 về dự toán NSNN năm 2022 trong đó quy định lùi thời điểm thực hiện cải cách tiền lương theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Nghị quyết số 23/2021/QH15, ưu tiên điều chỉnh lương hưu cho người nghỉ hưu trước năm 1995. Căn cứ tình hình thực tế, Bộ Tài chính đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ/Chính phủ về các khó khăn trong quá trình thực hiện Nghị định số 60/2021/NĐ-CP và sự cần thiết phải ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định này. Thực hiện quy định của Luật Ban hành VBQPPL năm 2015 và ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ về việc rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định tại Nghị định 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021, Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương đánh giá tình hình triển khai Nghị định 60/2021/NĐ-CP, đề xuất các nội dung cần sửa đổi, bổ sung. Trên cơ sở tiếp thu ý kiến của các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương, Bộ Tài chính đã nghiên cứu xây dựng Dự thảo chi tiết Nghi định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 60/2021/NĐ-CP. Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 60/2021/NĐ-CP đã được đăng tải lấy ý kiến rộng rãi, công khai trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, Cổng Thông tin điện tử Bộ Tài chính. Bộ Tài chính cũng đã tổ chức các Hội nghị tập huấn, Hội thảo lấy ý kiến góp ý về dự thảo Nghị định tại 03 miền Bắc – Trung – Nam. Trên cơ sở ý kiến tham gia của các đại biểu tham dự hội thảo, ý kiến của các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương, ngày 14/7/2023, Bộ Tài chính đã hoàn thiện dự thảo Nghị định theo đúng quy trình, quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, trình Chính phủ xem xét, ban hành. Việc Chính phủ ban hành Nghị định số 111/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 60/2021/NĐ-CP đã tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị định 60/2021/NĐ-CP; góp phần tiếp tục thúc đẩy đổi mới cơ chế tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập, nâng cao mức độ tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập và tăng cường quản lý hiệu quả các nguồn lực của ngân sách nhà nước. |
HP