Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng, xử lý tài sản công, tại dự thảo Luật Quản lý, sử dụng tài sản công sửa đổi, đã sửa đổi về quy định thẩm quyền trong mua sắm, thuê, quản lý, sử dụng, xử lý tài sản công từ cơ chế phân cấp sang cơ chế phân quyền cho Chính phủ, Bộ, cơ quan trung ương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh.
Ảnh minh họa: GH
Tăng tính chủ động trong quản lý, sử dụng tài sản công
Bộ Tài chính cho biết, việc thực hiện theo cơ chế “phân cấp” thẩm quyền trong mua sắm, thuê, quản lý, sử dụng, xử lý tài sản công như hiện nay gặp nhiều vướng mắc trong thực tiễn.
Cụ thể theo quy định tại Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương thì Chính phủ chỉ được phân cấp cho chính quyền địa phương; Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ chỉ được phân cấp cho chính quyền địa phương, tổ chức, đơn vị trực thuộc; Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chỉ được phân cấp cho chính quyền địa phương hoặc cơ quan nhà nước cấp dưới. Trong khi đó, tài sản công có phạm vi rộng, được giao cho nhiều loại hình cơ quan, tổ chức, đơn vị quản lý, sử dụng. Do đó, việc “phân cấp” theo quy định của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sẽ không đảm bảo được chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền của Đảng, Chính phủ.
Theo đó tại dự thảo Luật Quản lý, sử dụng tài sản công sửa đổi (nằm trong dự án 1 luật sửa 7 luật trong lĩnh vực tài chính), Bộ Tài chính đã trình Chính phủ để trình Quốc hội sửa đổi từ cơ chế phân cấp sang cơ chế phân quyền cho Chính phủ, Bộ, cơ quan trung ương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định thẩm quyền trong mua sắm, thuê, quản lý, sử dụng, xử lý tài sản công.
Theo đó, thay thế các cụm từ “quyết định hoặc phân cấp”, “phân cấp” thành “quy định” tại khoản 4 Điều 13; điểm a khoản 2 Điều 15; khoản 4, khoản 5 Điều 26; khoản 3 Điều 29; điểm b khoản 2 Điều 69; khoản 3 Điều 107; thay thế cụm từ “phân cấp” thành “quy định về thẩm quyền” tại khoản 8 Điều 15; khoản 1 Điều 16; khoản 4 Điều 18; sửa đổi quy định tại khoản 6 Điều 26 theo hướng phân quyền cho Bộ, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định thẩm quyền quyết định tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý (đối với tài sản chưa được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quy định tiêu chuẩn, định mức).
Việc sửa đổi từ cơ chế “phân cấp” trong quản lý, sử dụng tài sản công sang cơ chế phân quyền góp phần làm tăng tính chủ động cho Chính phủ, Bộ, cơ quan trung ương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh trong việc quy định thẩm quyền quyết định trong mua sắm, thuê, quản lý, sử dụng, xử lý tài sản công, điều hành linh hoạt công tác quản lý, sử dụng tài sản công tại địa phương, bảo đảm phù hợp với thực tiễn, năng lực quản lý và yêu cầu quản lý của từng Bộ, cơ quan trung ương, địa phương. Qua đó thúc đẩy việc quản lý, khai thác, xử lý tài sản công có hiệu quả, huy động tối đa nguồn lực từ tài sản công để phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.
Việc đẩy mạnh phân quyền trong mua sắm, thuê, quản lý, sử dụng, xử lý tài sản công được xây dựng trên cơ sở các cơ chế về giám sát, kiểm tra, kiểm toán, thanh tra trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công và trách nhiệm giám sát, kiểm tra, kiểm toán, thanh tra trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công đã được quy định đầy đủ, cụ thể tại Luật Quản lý, sử dụng TSC; Luật Kiểm toán nhà nước; Luật Thanh tra và Nghị định quy định chi tiết Luật Thanh tra.
Kịp thời gỡ vướng trong sử dụng tài sản công tại đơn vị sự nghiệp công lập vào mục đích liên doanh, liên kết
Liên quan đến vấn đề sử dụng tài sản công tại đơn vị sự nghiệp công lập vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết hiện nảy sinh một số vướng mắc. Theo Báo cáo số 28/BC-BTP ngày 17/01/2024 của Bộ Tư pháp về kết quả rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật có quy định vướng mắc, bất cập do cơ quan nhà nước ở trung ương ban hành thì một số địa phương đề nghị điều chỉnh quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công về thẩm quyền phê duyệt Đề án sử dụng tài sản công tại đơn vị sự nghiệp công lập vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết theo hướng đẩy mạnh hơn nữa việc phân cấp để giảm bớt áp lực cho cơ quan cấp tỉnh cũng như phát huy hơn nữa hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản công do trong thực tế, có nhiều tài sản có quy mô, giá trị nhỏ nhưng vẫn phải trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt Đề án.
Đồng thời, trong quá trình đánh giá thi hành Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, nhiều Bộ, ngành, địa phương đề nghị phân cấp, phân quyền mạnh hơn nữa trong việc phê duyệt Đề án sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết.
Thực tế, khi xây dựng cơ chế đặc thù cho Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hà Nội, Quốc hội đã thống nhất việc phân quyền trong phê duyệt Đề án sử dụng tài sản công tại đơn vị sự nghiệp công lập vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết (Nghị quyết 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội, Luật Thủ đô (sửa đổi) năm 2024).
Do đó để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, tại dự thảo Luật đã sửa đổi quy định thẩm quyền phê duyệt Đề án sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết theo hướng giao Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan trung ương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định thẩm quyền phê duyệt Đề án đối với đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý (sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 56, khoản 2 Điều 57, khoản 2 Điều 58).
Việc sửa đổi quy định về thẩm quyền phê duyệt Đề án sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết theo hướng giao Bộ, cơ quan trung ương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định thẩm quyền phê duyệt Đề án để tăng tính chủ động cho Bộ, cơ quan trung ương, địa phương trong công tác quản lý tài sản công thuộc phạm vi quản lý của mình, phù hợp với thực trạng tài sản và yêu cầu quản lý tài sản công vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết của mỗi Bộ, ngành, địa phương; đẩy mạnh tăng cường phân cấp, phân quyền.
Thu Trang
