Tại Hội nghị sơ kết công tác Tài chính - Ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2023 diễn ra sáng ngày 13/7, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái biểu dương ngành Tài chính trong thời gian qua đã kịp thời tham mưu, đề xuất ban hành nhiều chính sách, giải pháp tài khóa kịp thời, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, góp phần ổn định vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Ảnh: Hữu Thọ
Sáng ngày 13/7, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị Sơ kết công tác Tài chính - Ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm và giải pháp triển khai 6 tháng cuối năm 2023 theo hình thức trực tuyến tại 63 điểm cầu trên cả nước. Đến dự vào chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái nhận định trong 6 tháng đầu năm nay, tình hình khu vực và thế giới diễn biến phức tạp, nhanh và khó lường, do ảnh hưởng nặng nề sau đại dịch Covid-19, cạnh tranh chiến lược giữa các quốc gia lớn ngày càng gay gắt, xung đột Nga – Ukraine còn diễn biến phức tạp kéo dài. Đặc biệt, lạm phát còn ở mức cao, chính sách thắt chặt tiền lệ, tăng lãi suất ở nhiều quốc gia và các nền kinh tế lớn, tăng trưởng suy giảm và một số nước rơi vào suy thoái. Thương mại, đầu tư bị ảnh hưởng rất lớn, rủi ro trên thị trường tài chính tiền tệ ngày càng gia tăng, bên cạnh đó là các thách thức như thiên tai, dịch bệnh…
Ở trong nước, bên cạnh thuận lợi là chúng ta kiểm soát được lạm phát, kinh tế vĩ mô ổn định tuy nhiên cũng phát sinh rất nhiều khó khăn, thách thức từ trong nội tại của nền kinh tế và do tác động từ bên ngoài. Hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều ngành gặp khó khăn, khó tiếp cận nguồn vốn tín dụng, tác động của biến động khí hậu khá rõ đến phát triển kinh tế xã hội nói chung…
Nhiều chính sách tài khóa được ban hành kịp thời hỗ trợ phục hồi kinh tế
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái khẳng định, trong bối cảnh khó khăn như vậy, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cùng các bộ, ngành đã có nhiều cố gắng, trong đó có ngành Tài chính. “Các đồng chí đã chủ động, quyết liệt, triển khai các nhiệm vụ, giải pháp đề ra; kịp thời tham mưu, đề xuất ban hành và tổ chức triển khai nhiều chính sách, giải pháp tài khóa kịp thời, phù hợp tình hình, cùng với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, góp phần ổn định vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội và đời sống nhân dân; xây dựng kịch bản điều hành NSNN trong 6 tháng cuối năm để chủ động điều hành cân đối NSNN...”, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nói.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đánh giá cao những kết quả mà ngành Tài chính đã đạt được, thể hiện cách làm đầy đủ, toàn diện nỗ lực của Bộ Tài chính nói riêng, ngành Tài chính nói chung, cũng như nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương. “Bộ Tài chính đã làm rất tốt công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế. Bộ Tài chính đã trình Chính phủ 24 Nghị định (9 Nghị định được ban hành, chiếm 22% tổng số Nghị định của Chính phủ), ban hành 39 Thông tư (27% tổng số Thông tư các bộ ngành ban hành) đáp ứng yêu cầu về tiến độ, chất lượng. Trong đó có nhiều chính sách tác động lớn đến nền kinh tế đã phát huy hiệu quả tích cực, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân và kiểm soát lạm phát, góp phần tiết giảm chi phí, kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tính đến nay đã miễn, giảm, gia hạn trên 70 nghìn tỷ đồng tiền thuế, phí và tiền thuê đất.
Cũng theo Phó Thủ tướng, mặc dù kinh tế còn khó khăn, phải thực hiện miễn giảm nhiều loại thuế, phí, song ngành Tài chính cũng đã phấn đấu quyết liệt với nhiều biện pháp, nghiệp vụ cụ thể để phấn đấu thu đạt yêu cầu dự toán, với kết quả 6 tháng thu được 54% dự toán, giữ vững cân đối NSNN. Cùng với đó, chi NSNN được kiểm soát chặt chẽ, đáp ứng nhiệm vụ chi phát sinh theo tiến độ thực hiện và dự toán được giao của các đơn vị sử dụng ngân sách. Phó Thủ tướng nhắc lại trong bối cảnh thu NSNN khó khăn, giải ngân chậm, Bộ Tài chính đã tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị quyết yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương, địa phương cắt giảm những khoản chi ngân sách trung ương đã được giao trong dự toán đầu năm nhưng đến ngày 30/6/2023 chưa phân bổ; tham mưu trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xử lý các vấn đề phát sinh như bố trí kinh phí mua vắc xin chương trình tiêm chủng mở rộng; tích cực phối hợp và tham gia đôn đốc giải ngân đầu tư công. Tiếp tục kiểm soát tốt nợ công, tiếp tục tái cơ cấu theo hướng an toàn, bền vững và tăng cường kỷ cương kỷ luật tài chính.
“Các đồng chí cũng đã kịp thời có giải pháp và điều hành giá cả, thị trường phù hợp với tình hình thực tế, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất - kinh doanh, kiểm soát lạm phát, ổn định đời sống của người dân; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, quản lý nhà nước, khôi phục niềm tin nhà đầu tư đối với thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bảo hiểm; thị trường chứng khoán đã khôi phục tăng trưởng trở lại 6 tháng đầu năm...”, Phó Thủ tướng nói.
Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng biểu dương sự nỗ lực, sáng tạo, phấn đấu, sự cố gắng của các bộ, ngành và địa phương, cũng như toàn thể cán bộ, công chức, viên chức ngành Tài chính trong thời gian qua. Theo Phó Thủ tướng, kết quả của sự nỗ lực, chủ động, cố gắng đó đã góp phần tạo niềm tin của nhân dân, của doanh nghiệp vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và sự điều hành của Chính phủ.
Quang cảnh Hội nghị. Ảnh: Hữu Thọ
Tập trung triển khai 9 nhóm nhiệm vụ trọng tâm
Biểu dương những kết quả toàn ngành đã đạt được. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái lưu ý cũng còn một vài nhiệm vụ một số đơn vị triển khai còn chậm. Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính cần phải làm tốt hơn nữa, nhanh hơn nữa đối với các nhiệm vụ cấp bách và phối hợp khẩn trương hơn nữa đối với các nhiệm vụ tham gia cùng với các bộ, ngành khác.
Nhận định tình hình sẽ còn nhiều khó khăn, thách thức trong các tháng còn lại của năm 2023, nhất là các ảnh hưởng từ môi trường quốc tế, áp lực kiểm soát lạm phát gia tăng, rủi ro về biến đổi khí hậu, dịch bệnh… tới việc hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả năm, trong đó có mục tiêu ngành Tài chính. Do đó, Phó Thủ tướng chỉ đạo, để hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, Bộ Tài chính cần tập trung vào 9 nhóm nhiệm vụ trọng tâm.
Một là, thực hiện nghiêm các Nghị quyết, chủ trương của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ; điều hành chính sách tài khóa mở rộng, có trọng tâm trọng điểm, đảm bảo hiệu quả, nhanh chóng, dứt khoát.
Hai là, tiếp tục rà soát, nghiên cứu, xây dựng, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật về thu, chi ngân sách nhà nước, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp, cơ chế tự chủ tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập, quản lý, sử dụng tài sản công, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí theo chương trình xây dựng pháp luật của Quốc hội, Chính phủ. Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các chính sách, giải pháp hỗ trợ về tài khóa nhưng không ảnh hưởng đến an toàn nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia gắn với sử dụng vốn có hiệu quả. Sớm báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để trình cấp có thẩm quyền về việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu của OECD; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định giảm 30% tiền thuê đất của năm 2023.
Ba là, tập trung thực hiện hiệu quả các chính sách tài khóa đã ban hành, nhất là chính sách gia hạn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất; kết hợp với chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác để hỗ trợ nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân; kiểm soát lạm phát, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế; phấn đấu hoàn thành mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2023 đã đề ra.
Bốn là, quyết liệt thực hiện nhiệm vụ thu, chi NSNN, kiểm soát chặt chẽ bội chi theo dự toán Quốc hội quyết định.
Năm là, kiểm soát nợ công trong phạm vi Quốc hội cho phép, các nghĩa vụ trả nợ dự phòng của NSNN, nợ chính quyền địa phương, đảm bảo an ninh tài chính quốc gia, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay. Thực hiện phát hành trái phiếu Chính phủ phù hợp với tiến độ thu, chi và giải ngân vốn đầu tư công.
Sáu là, triển khai thực hiện hiệu quả các biện pháp, giải pháp về quản lý, điều hành giá, bình ổn giá cả, thị trường, nhất là đối với các hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu do nhà nước định giá; chú trọng công tác thông tin, truyền thông nhằm đưa thông tin kịp thời, minh bạch, góp phần tạo đồng thuận xã hội đối với công tác điều hành giá, ổn định tâm lý người tiêu dùng. Khẩn trương xử lý thực chất, hiệu quả những tồn tại, bất cập của thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, bảo hiểm và thị trường chứng khoán.
Bẩy là, tiếp tục nâng cao kỷ luật, kỷ cương tài chính trong lĩnh vực tài chính công. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và công khai, minh bạch việc sử dụng NSNN, tài sản công, nhất là các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí. Đẩy mạnh hoạt động kiểm tra chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.
Tám là, rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, nhất là về quản lý, kiểm tra chuyên ngành để giảm chi phí, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa cho doanh nghiệp, đẩy nhanh việc hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp và người dân. Khẩn trương vận hành sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trong tháng 7/2023.
Chín là, tiếp tục đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính nhất là trong lĩnh vực thuế, hải quan. Triển khai sớm việc quản lý hóa đơn điện tử đối với dịch vụ ăn uống, nhỏ lẻ để tạo thuận lợi cho kê khai thuế, đảm bảo công khai, minh bạch, công bằng.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh, trong bối cảnh khó khăn chung, thách thức còn nhiều, công việc của năm 2023 còn lớn, song với quyết tâm cao, phát huy truyền thống đoàn kết, đồng thuận trong nhận thức và hành động của cả Hệ thống chính trị, các ngành, các cấp và toàn ngành Tài chính, tiếp tục với những giải pháp đột phá, sáng tạo, Phó Thủ tướng tin tưởng ngành Tài chính sẽ hoàn thành được mục tiêu, nhiệm vụ tài chính – NSNN được Đảng, Quốc hội và Chính phủ giao. Qua đó, góp phần thực hiện thành công Kế hoạch phát triển KT-XH và NSNN năm 2023, tạo tiền đề tích cực cho công tác xây dựng dự toán NSNN năm 2024 và hoàn thành mục tiêu chung của Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2021-2025.
Tuệ Anh