Skip Ribbon Commands
Skip to main content

Tỷ lệ giải ngân đầu tư công nguồn vốn vay nước ngoài của các địa phương đạt thấp

TIN TỨC SỰ KIỆN Tin tài chính  
Tỷ lệ giải ngân đầu tư công nguồn vốn vay nước ngoài của các địa phương đạt thấp

Chiều 3/12, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị với các địa phương về tình hình giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài năm 2024 theo hình thức trực tiếp tại điểm cầu Bộ Tài chính và trực tuyến tại 53 điểm cầu Ủy ban nhân dân tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương. Tại điểm cầu Bộ Tài chính có ông Hoàng Hải, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính), đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đại diện một số Bộ, ngành, đại diện một số đơn vị thuộc Bộ Tài chính.

Ông Hoàng Hải, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính)
chủ trì Hội nghị

Khó đạt mục tiêu giải ngân theo kế hoạch đề ra

Theo thông tin từ Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính), năm 2024, các địa phương được giao tổng kế hoạch vốn vay nước ngoài là 24.805,39 tỷ đồng, trong đó, vốn đầu tư công (vốn NSTW cấp phát bổ sung có mục tiêu cho NSĐP) là 10.094,789 tỷ đồng, vốn vay lại là 14.710,6 tỷ đồng.

Trong thời gian qua, Bộ Tài chính đã thực hiện đồng bộ các giải pháp để thúc đẩy giải ngân cả nguồn vốn đầu tư trong nước và nguồn vốn đầu tư từ vốn vay nước ngoài, như: đôn đốc các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương khẩn trương thực hiện phân bổ chi tiết kế hoạch vốn đầu tư công vốn NSNN, kế hoạch vốn nước ngoài năm 2024, nhập dự toán trên hệ thống TABMIS; tổ chức các đoàn công tác đôn đốc giải ngân đối với 2 Bộ (Bộ GTVT, Bộ NN&PTNT) và 08 địa phương (Thanh Hóa, Huế, Đắc Lắk, Bình Định, Quảng Nam, Hà Tĩnh, Ninh Thuận và Điện Biên) để hỗ trợ xử lý các vướng mắc về thủ tục giải ngân, thanh toán, các vấn đề ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án; rà soát quy trình tiếp nhận hồ sơ và xử lý đơn rút vốn đảm bảo thời hạn ngắn nhất; trao đổi, làm việc với các nhà tài trợ để đẩy nhanh tiến độ đàm phán, ký kết, hiệu lực các hiệp định vay cho các dự án đã hoàn thành thủ tục đầu tư và đã được giao kế hoạch vốn năm 2024, thông báo cho các cơ quan liên quan của phía Việt Nam các vấn đề vướng mắc trong giải ngân.

Năm 2024, kế hoạch vốn được giao thấp hơn so với năm 2023 nhưng các địa phương cũng không phân bổ hết kế hoạch vốn cho các dự án (mới phân bổ được 93,7% kế hoạch vốn đầu tư công của ngân sách trung ương và 79,28% kế hoạch vốn địa phương vay lại) chủ yếu do dự án đã kết thúc, không còn nhu cầu giải ngân hoặc dự án chưa hoàn thành các thủ tục điều chỉnh nên chưa có cơ sở phân bổ kế hoạch vốn. Về giải ngân, có 06/53 địa phương (09 địa phương không được giao kế hoạch vốn 2024 và 1 địa phương giao kế hoạch vốn để thực hiện ghi thu ghi chi) có tỉ lệ giải ngân đạt trên 60%, nhưng vẫn còn 05/53 địa phương vẫn chưa giải ngân kế hoạch vốn 2024.

Tính đến ngày 30/11/2024 tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công từ nguồn vốn vay nước ngoài (tính chung cả vốn cấp phát của trung ương và vốn địa phương vay lại) đạt 30,3%, cao hơn cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, kết quả giải ngân này vẫn khá thấp so với yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ đặt ra (phấn đấu cả năm giải ngân 95% kế hoạch vốn năm 2024).

Nguyên nhân giải ngân chậm

Kết quả giải ngân chậm được chỉ ra là do các nguyên nhân trong công tác triển khai thực hiện và giải ngân thuộc trách nhiệm của UBND tỉnh và các ban quản lý dự án tồn tại đã lâu như vướng mắc về giải phóng mặt bằng; vướng mắc trong khâu đấu thầu hoặc hợp đồng thương mại; chậm tiến hành công tác nghiệm thu, thanh toán hoặc do thiếu kế hoạch vốn (cả cấp phát và vay lại); tình trạng các địa phương tiếp tục chậm giải ngân vốn vay nước ngoài còn do nhiều dự án (22% số dự án đang giải ngân) phải điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án, gia hạn giải ngân, gia hạn thời gian thực hiện, đề nghị sử dụng vốn dư.

Tại Hội nghị, đại diện các địa phương đã thông tin về tình hình thực hiện các dự án sử dụng vốn vay ODA tại các địa phương trong thời gian qua. Đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư thông tin về tình hình thực hiện vốn vay ODA năm 2024 và dự kiến phân bổ kế hoạch vốn của năm 2025 cho các địa phương, trong đó đặc biệt nhấn mạnh đến trách nhiệm của các địa phương, các Bộ, ngành trong việc đảm bảo đăng ký kế hoạch vốn sát, tránh việc trả vốn do nguyên nhân chủ quan.

Theo đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh (TP), UBND TP đã chỉ đạo tập trung, đôn đốc quyết liệt tình hình giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài. Hiện nay, TP đang triển khai 5 dự án đầu tư sử dụng vốn ODA, tổng giá trị trên 4.749 tỷ đồng. Đến nay, TP đã phân bổ và nhập 100% dự toán chi tiết các dự án năm 2024 trên hệ thống TABMIS.

Về phía TP Hà Nội, ông Lê Sinh Tiến, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cho biết, năm 2024, 06 dự án ODA của Thành phố Hà Nội được giao kế hoạch vốn là 3.895,590 tỷ đồng. Thành phố đã hoàn thành nhập Tabmis toàn bộ kế hoạch giao năm 2024 cho các dự án theo quy định. TP Hà Nội không có vốn ODA năm 2023 kéo dài sang năm 2024. Ước thực hiện đến 31/01/2025, giải ngân vốn ODA kế hoạch năm 2024 khoảng 2.944,864 tỷ đồng, đạt 75,59% kế hoạch. Trong đó, ước thực hiện giải ngân kế hoạch năm 2024 nguồn vốn ODA cấp phát thấp (đạt 62,73%) là do các vướng mắc của dự án Tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn Nhổn ga Hà Nội đã cơ bản được giải quyết. Tuy nhiên việc điều chỉnh chủ trương đầu tư, dự án và gia hạn các Hiệp định vay chậm so với kế hoạch đặt ra; Dự án Tuyến đường sắt đô thị thành phố Hà Nội, đoạn Nam Thăng Long Trần Hưng Đạo có thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án kéo dài dẫn tới dự án đến nay vẫn chưa triển khai.

Cho biết thêm về những kinh nghiệm của Hà Nội trong triển khai các dự án ODA, ông Lê Sinh Tiến cho biết đó là sự quyết liệt của UBND TP trong việc chỉ đạo các chủ đầu tư tháo gỡ khó khăn vướng mắc, kịp thời báo cáo Chính phủ và các Bộ, ngành giải quyết các khó khăn cho các dự án, đặc biệt là các vướng mắc liên quan đến quy định khác biệt giữa quy định của Việt Nam và quy định quản lý hợp đồng; về quy chuẩn, tiêu chuẩn, các quy định về định mức, đơn giá - giá, giá vật tư, thiết bị chuyên ngành đường sắt đô thị; điều chỉnh sử dụng vốn ngân sách Thành phố để bổ sung phần vốn ODA còn thiếu (đối với dự án Tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội ); chủ động giải trình các nội dung thẩm định (Đối với dự án Tuyến đường sắt đô thị thành phố Hà Nội, đoạn Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo); chấm dứt hợp đồng với các nhà thầu yếu kém, đôn đốc quyết liệt tiến độ dự án đảm bảo vận hành gói thầu số 1 trong năm 2025 (đối với dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá);…

Ông Lê Sinh Tiến, Phó phòng Kinh tế đối ngoại, Sở KH&ĐT Hà Nội phát biểu

Theo đại diện Ban quản lý dự án nông nghiệp tỉnh Bình Định, năm 2024, tỉnh Bình Định triển khai 1 dự án sử dụng vốn Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) với tổng mức đầu tư dự án khoảng 39 triệu USD, vốn vay 29 triệu USD. Đến nay, đã giải ngân 100% nguồn vốn được phân bổ của năm 2024. Để đạt được kết quả này là do dự án đang trong giai doạn triển khai thi công xây dựng nên việc giải ngân khá thuận lợi; công tác giải phóng mặt bằng dự án đã thực hiện cơ bản xong, các nhà thầu thi công đáp ứng đúng tiến độ hợp đồng; khối lượng công việc triển khai dự án phù hợp với năng lực của Ban Quản lý. Cùng với đó, ngay từ đầu năm, chủ đầu tư đã phối hợp với phía nhà thầu đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ giải ngân và trong quá trình triển khai kịp thời xử lý các vướng mắc phát sinh, tạo điều kiện cho nhà thầu có nguồn lực cùng đẩy nhanh tiến độ giải ngân.

Phối hợp đồng bộ giữa tất cả các khâu trong thực hiện dự án ODA

Tại Hội nghị, Bộ Tài chính đề xuất một số giải pháp để phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân cao đối với nguồn vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài được Thủ tướng Chính phủ giao năm 2024.

Theo đó, các địa phương cần khẩn trương thực hiện việc giao kế hoạch vốn và nhập Tabmis ngay sau khi được cấp có thẩm quyền bổ sung kế hoạch vốn (bao gồm cả cấp phát và vay lại. Các Ban quản lý dự án cần chuẩn bị sẵn sàng hồ sơ để giải ngân ngay sau khi được giao bổ sung kế hoạch vốn; khẩn trương báo cáo hoàn chứng từ chi tiêu từ tài khoản tạm ứng, đảm bảo thời hạn theo quy định.

Từ nay đến hết 31/1/2025, các địa phương cố gắng đẩy nhanh tiến độ các dự án đã được bố trí vốn, với tinh thần khẩn trương để đạt tỷ lệ giải ngân cao nhất…

Đối với chương trình/dự án cần điều chỉnh chủ trương đầu tư, ngay sau khi có phê duyệt/quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư của cấp có thẩm quyền, các địa phương cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để điều chỉnh thời hạn giải ngân, điều chỉnh phân bổ vốn theo các hiệp định vay đã ký (nếu có).

Toàn cảnh Hội nghị

Đối với các dự án có vướng mắc trong công tác chuẩn bị đầu tư và triển khai dự án, các địa phương, Ban quản lý dự án có trách nhiệm khẩn trương hoàn tất các thủ tục về đầu tư, xây dựng, về di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng để triển khai thực hiện dự án; hoàn thiện các thiết kế kỹ thuật, giải quyết các khó khăn vướng mắc trong việc đấu thầu hợp đồng; sớm xử lý các vướng mắc phát sinh trong từng khâu thực hiện dự án.

Về phía Bộ Tài chính sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin nhằm rút ngắn tối đa thời gian xử lý đơn rút vốn; tiếp tục trực tiếp làm việc với các ban quản lý dự án, các địa phương để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong giải ngân; tiếp tục trao đổi với các nhà tài trợ nhằm tháo gỡ các vướng mắc về phía nhà tài trợ.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần tiếp tục hỗ trợ các địa phương đẩy nhanh tiến độ, thủ tục trong việc gia hạn thời gian bố trí vốn để tránh làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân của dự án. Đồng thời, nhanh chóng thực hiện các thủ tục bổ sung kế hoạch vốn trung hạn, kế hoạch vốn cấp phát cho các địa phương để hoàn thành thủ tục và đủ điều kiện được bố trí vốn bổ sung.

HP​


Cổng thông tin điện tử Bộ Tài chính