Sáng 22/11, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Quốc hội nghe báo cáo của Chính phủ và cơ quan thẩm tra về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi). Theo đó, các cơ quan cho rằng, việc sửa đổi Luật nhằm đáp ứng các yêu cầu từ thực tiễn, tình hình phát triển mới của nền kinh tế cũng như yêu cầu hội nhập quốc tế.
Ảnh: Quochoi.vn
Sửa Luật thuế TNDN là cần thiết
Tại Phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long trình bày Tờ trình về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) (sửa đổi). Theo đó, việc ban hành Luật thuế TNDN (sửa đổi) là cần thiết để thực hiện chủ trương, đường lối về cải cách hệ thống chính sách thuế nói chung, chính sách thuế TNDN nói riêng đã được nêu tại các văn bản của Đảng, Nhà nước; đáp ứng các yêu cầu từ thực tiễn, từ tình hình phát triển mới của nền kinh tế cũng như yêu cầu hội nhập quốc tế.
Dự thảo Luật Thuế TNDN (sửa đổi) gồm 04 Chương, 20 Điều, trong đó: Chương I. Những quy định chung (từ Điều 1 đến Điều 5); Chương II. Căn cứ và phương pháp tính thuế (từ Điều 6 đến Điều 11); Chương III. Ưu đãi thuế TNDN (từ Điều 12 đến Điều 18); Chương IV. Điều khoản thi hành (Điều 19 và 20). Về nội dung cơ bản, dự thảo Luật đã bám sát theo các nhóm chính sách tại hồ sơ lập đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế TNDN (sửa đổi) đã được Quốc hội đồng ý.
Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách (TCNS) Lê Quang Mạnh khẳng định: Ủy ban nhất trí về sự cần thiết sửa đổi Luật Thuế TNDN để khắc phục các vướng mắc, bất cập của Luật hiện hành và phù hợp với quá trình phát triển của nền kinh tế trong nước và thế giới.
Thu thuế trên nền tảng thương mại điện tử
Một trong những điểm mới dự thảo luật này là Chính phủ bổ sung quy định doanh nghiệp nước ngoài cung cấp hàng hóa, dịch vụ tại Việt Nam qua sàn thương mại điện tử, nền tảng số phải nộp thuế với thu nhập phát sinh ở Việt Nam. Về người nộp thuế là các tổ chức nước ngoài có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (Điều 2): Dự thảo Luật bổ sung quy định về việc thu thuế đối với người nộp thuế là các doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số nộp thuế với thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam và bổ sung quy định về loại hình cơ sở thường trú “ảo” (không có hiện diện vật lý).
Thẩm tra nội dung này, ông Lê Quang Mạnh, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội đề nghị Chính phủ làm rõ khả năng thu thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) không có chi nhánh, văn phòng đại diện, trong trường hợp họ bán hàng vào thị trường Việt Nam qua các sàn thương mại điện tử.
Với trường hợp doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh thương mại điện tử, nền tảng số có cơ sở thường trú tại Việt Nam, tức họ đăng ký kinh doanh một nền tảng tại Việt Nam, dự luật nêu đánh thuế với phần "thu nhập phát sinh tại Việt Nam". Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách (UBTCNS), việc này có thể chưa bao quát hết các khoản thu nhập mà Việt Nam có quyền thu, bao gồm toàn bộ thu nhập liên quan đến cơ sở thường trú đó ở trong và ngoài nước.
Liên quan tới quy định về cơ sở thường trú "ảo" (tức không có hiện diện vật lý ở Việt Nam) của doanh nghiệp nước ngoài, cơ quan thẩm tra đồng tình với việc bổ sung này. Bởi quy định này sẽ mở rộng quyền đánh thuế của Việt Nam trong trường hợp các doanh nghiệp nước ngoài có cơ sở thường trú ảo tại Việt Nam.
Tuy nhiên, các ý kiến tại UBTCNS băn khoăn về tính khả thi vì các hiệp định thuế mà Việt Nam đã ký với các nước không có quy định này. Do đó, cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan soạn thảo - Bộ Tài chính làm rõ định hướng với quản lý thu thuế sàn thương mại điện tử, nền tảng số và giải pháp xử lý.
Nhất trí ưu đãi thuế đối với đầu tư mở rộng
Về nguyên tắc, áp dụng ưu đãi thuế TNDN (Điều 12) và tính thống nhất của hệ thống pháp luật, Uỷ ban TCNS đề nghị cần tiếp tục làm rõ, để quy định cụ thể hơn trong Luật một số vấn đề liên quan đến tính thống nhất của hệ thống văn bản hiện hành.
Về điều kiện được ưu đãi đầu tư đặc biệt (khoản 2 Điều 12), Uỷ ban TCNS còn đề nghị làm rõ hơn về điều kiện các dự án được hưởng ưu đãi đầu tư đặc biệt đang được quy định trong dự thảo Luật căn cứ theo tổng số vốn đầu tư.
Về ưu đãi thuế TNDN đối với đầu tư mở rộng (ĐTMR) (Điều 14), đa số ý kiến trong Uỷ ban TCNS nhất trí với nội dung sửa đổi tại dự thảo Luật, theo hướng bỏ yêu cầu phải hạch toán riêng đối với phần thu nhập tăng thêm từ ĐTMR, theo đó phần thu nhập từ ĐTMR sẽ hưởng ưu đãi theo thời gian còn lại của dự án chính ban đầu. Tuy nhiên, đối với những trường hợp dự án ban đầu đã hết thời gian hưởng ưu đãi, thì dự thảo Luật tiếp tục quy định ĐTMR phải thực hiện hạch toán riêng để được hưởng ưu đãi như một dự án mới. Quy định này chưa giải quyết được vấn đề bất cập hiện hành và có thể khuyến khích các doanh nghiệp trì hoãn việc ĐTMR để được hưởng gói ưu đãi lớn hơn như một dự án đầu tư mới./.
Kim Chung
